KANSER BİYOLOJİSİ

Kanser, başka dokuları istila edebilen ve hücrelerin kontrolsüz bölünmesinden kaynaklanan hastalıklardır. Kanser hücreleri köken aldığı tümörden ayrılarak kan ve lenf sistemleri ile vücudun diğer bölümlerine yayılabilir. Bu özellik nedeniyle yüzlerce alt tipi olan hastalığın bir hastalık gibi tanınmasına yol açmıştır. Kanser, bir hastalığı değil, yayılmacı özelliği olan bütün hastalıkları tanımlamaktadır. Kanserin 100’den fazla çeşidi vardır. Birçok kanser, organ ve hücre tipine göre isimlendirilmektedir. Örneğin kolon, akciğer, mide, meme, rahim, prostat, cilt kanseri gibi türleri vardır.

Kanser türleri geniş bir kategoride toplanabilir. Kanser içeren ana kategoriler şunlardır: Karsinom: Organların iç kısmını kaplayan, dokularda ve ciltte görülen kanser çeşidir. Birçok çeşidi mevcuttur; adenokarsinom, bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve geçiş hücre karsinomudur. Sarkom: Kemik, kıkırdak, yağ, kas, kan damarları, diğer bağlayıcı ya da destek dokusunda başlayan bir kanserdir. Lösemi: Kemik iliği ve kan oluşturan dokularda başlar. Lenfoma ve Myelom: Bağışıklık sisteminin hücrelerinde başlar. Germ Hücreli Kanserler: Üreme hücrelerimiz olan erkek ve kadın yumurtalarından kaynaklanan kanserlerdir. Santral Sinir Sistemi Kanserleri: Beyin ve omurilik dokularında başlar. Tanımlanamayan kanserler: Özelikleri iyi tanımlanmayan kanserlerdir.

Kanser türleri geniş bir kategoride toplanabilir. Kanser içeren ana kategoriler şunlardır: Karsinom: Organların iç kısmını kaplayan, dokularda ve ciltte görülen kanser çeşidir. Birçok çeşidi mevcuttur; adenokarsinom, bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve geçiş hücre karsinomudur. Sarkom: Kemik, kıkırdak, yağ, kas, kan damarları, diğer bağlayıcı ya da destek dokusunda başlayan bir kanserdir. Lösemi: Kemik iliği ve kan oluşturan dokularda başlar. Lenfoma ve Myelom: Bağışıklık sisteminin hücrelerinde başlar. Germ Hücreli Kanserler: Üreme hücrelerimiz olan erkek ve kadın yumurtalarından kaynaklanan kanserlerdir. Santral Sinir Sistemi Kanserleri: Beyin ve omurilik dokularında başlar. Tanımlanamayan kanserler: Özelikleri iyi tanımlanmayan kanserlerdir.

img

Kanser Genetik Bir Hastalıktır

  • Kanser genetik hasarlanma ile oluşur
  • Kanser genlerinin sadece %10 u aileden aktarılır
  • Kanser bulaşıcı değildir




  • Büyüme faktörleri: PDGF,FGF, EGF, IL-2, IL-4, KS3, HST
  • Büyüme faktörü resptör tirozin kinazlar: EGFR, ERBB2(HER2/neu), ERBB3, ERBB4, CKIT, MET, RET
  • Tirozin kinazlar: SRC, MEK, BCR/ABL
  • Membran ilişkili G-proteinler: HRAS, KRAS, NRAS
  • Serin-treonin kinazlar: BRAF, MAPK, AKT
  • Nüklear proteinler: CMYC, FOS, c-jun, TEL, RUNX(CBFA), MLL
  • Gatekeeper (bekçi) genler: APC, p53, Rb, TP53
  • Caretaker (bakıcı) genler: TP53, BRCA1, BRCA2, MLH1 ve MSH2 gibi
  • Meme kanseri: HER2, ER, PR, PI3K3A
  • Akciğer kanseri: EGFR, ROS, ALK, MET, RET, PD-L1, HER2
  • Melanom: BRAF
  • Kolon: KRAS, NRAS, BRAF, HER2
  • Tüm solid kanserler: NRTK, MSI, TMB, PD-L1, Çoklu gen testleri, NGS